Miejsca z serialu Outlander takie jak miasteczko Culross w Szkocji, które niektórzy mogą znać pod nazwą Crannesmuir cieszą się ogromnym zainteresowaniem turystów. Wielu z nich wyrusza w podróż śladem swojego ulubionego serialu.
Outlander opowiada o przygodach Claire Randall, która przeniosła się do XVIII wieku i poznała Szkota o imieniu James Fraser. Serial przedstawia ciekawe miejsca w Szkocji, opowiada o historii a także szkockich obyczajach.
Outlander sprawił, że wiele miejsc w Szkocji zyskało ogromną sławę. Dzisiaj zabieramy was na spacer po malowniczym miasteczku Culross.
O tym przeczytasz w poniższym artykule:
- 1 Gdzie znajduje się Culross?
- 2 Atrakcje w Culross – co ciekawego warto zobaczyć?
- 2.1 Mercat Cross
- 2.2 Culross Palace – perełka w Kingdom of Fife
- 2.3 Culross Town Hall – ratusz oraz więzienie
- 2.4 Culross Beach and Pier
- 2.5 The Lockit Well
- 2.6 Punkt widokowy w Culross
- 2.7 Culross Abbey and Monastery Ruins – opactwo i ruiny klasztoru
- 2.8 Kawiarnie i restauracje w Culross – gdzie warto zjeść?
- 3 Zwiedzanie Culross śladem serialu Outlander
- 4 Legenda powstania Culross
- 5 Jak rozwijało się Culross na przełomie lat?
- 6 Zwiedzanie Culross – informacje praktyczne
- 7 Miejsca z serialu Outlander w okolicy
Gdzie znajduje się Culross?
Culross położone jest w hrabstwie Kingdom of Fife, 48 kilometrów od Edynburga i 58 kilometrów od Glasgow. Miasteczko (oraz parafia) znajduje się nad brzegiem zatoki Forth. Według danych z 2006 roku w Culross zamieszkiwane jest przez około 400 osób.
Jak dostać się do Culross?
Jak zawsze polecamy Wam skorzystanie z aplikacji lub strony internetowej Rome2rio. W ten sposób wyszukacie w ciągu kilku minut aktualne połączenia wraz z ceną oraz rozkładem jazdy.

Atrakcje w Culross – co ciekawego warto zobaczyć?
Zwiedzanie Culross rozpoczęliśmy na wzgórzu, z którego zeszliśmy ulica Tannhouse Brae w kierunku centrum miasteczka. Po drodze podziwiać można malownicze, kolorowe domki przyozdobione kwiatami. Od razu można zauważyć, że mieszkańcy dbają o swoją okolicę. Mam nadzieję, że zwiedzający robią to samo.
Mercat Cross
Już na samym początku z pewnością Waszą uwagę zwróci Mercat Cross – mini rynek w miasteczku – kiedyś był od oznaką dobrobytu. W dawnych czasach znajdował się tutaj targ a także miały miejsce publiczne egzekucje. Teraz najczęściej trafić można na kilka zaparkowanych samochód, po historycznych czasach nie ma ani śladu.



Culross Palace – perełka w Kingdom of Fife
Bez wątpienia najciekawszym miejscem w miasteczku jest Culross Palace wraz z ogrodami. Pałac został zbudowany w latach 1597-1611 z materiałów pochodzących z handlu zagranicznego. Nigdy nie stał się oficjalną rezydencją królewską, jednak w 1617 roku odwiedził go król Jakub VI. Na jego tyłach znajdziemy piękne ogrody, które warto odwiedzić wiosną lub latem. Na pewno wrócimy jeszcze o tej porze roku.
Zwiedzanie wnętrza Culross Palace, aktualne ceny oraz więcej informacji znajdziecie na stronie National Trust for Scotland – https://www.nts.org.uk/visit/places/culross.



Culross Town Hall – ratusz oraz więzienie
Budynek ten powstał w 1626 roku. W późniejszych latach funkcjonował jako sąd oraz więzienie. Uważa się, że w XVII wieku czekało na proces tak wiele czarownic, że władze miasta nie wiedziały, gdzie je przetrzymywać. Niektóre z nich przetrzymywane były na strychu ratusza w Culross! Trzeba przyznać, że gdyby nie wieża zegarowa dobudowana w kolejnych latach budynek nie prezentowałby się tak wyjątkowo.
Aktualnie wnętrze Culross Town Hall skrywa zdjęcia lokalnego fotografa Grahama Harrisa.



Culross Beach and Pier
Tuż przy brzegu zatoki Forth of Firth znajdziecie Culross Beach and Pier. Culross może pochwalić się jednym z najstarszych portów w Szkocji. Mnisi z miejscowego opactwa wykorzystywali go do wysyłania kamienia przez zatokę do opactwa Holyrood. W XVI i XVII wieku Culross było portem handlującym węglem i solą z takimi krajami jak Holandia, Dania, Belgia czy Niemcy.
Spacerując po pomoście można zobaczyć miasteczko z nieco innej perspektywy.


The Lockit Well
Uważa się, że historyczne źródło wody było wykorzystywane przez wyznawców św. Serfa (poznasz go w akapicie dotyczącym miejskiej legendy). Strumień spływa ze wzgórza przy Snuff Cottage, przecina Low Causeway przy Strynd Vennel, a następnie wpada do zatoki Forth of Firth.

Punkt widokowy w Culross
Punkt widokowy znajduje się w miejscu gdzie Tanhouse Brae spotyka się z Kirk Street. Nie jest to oczywista atrakcja więc trzeba się nieco wysilić aby tam dotrzeć. Można tam dojść także skręcając w wąską uliczkę tuż obok Culross Palace. Na miejscu czekają na Was wspaniałe widoki na miasteczko, wyróżniającą się wieżą zegarowa Culross Town Hal i zatokę.



Culross Abbey and Monastery Ruins – opactwo i ruiny klasztoru
Opactwo zostało zbudowane w 1217 roku i przetrwało do czasów reformacji. Culross było miejscem wczesnej wspólnoty chrześcijańskiej, na czele której stał święty Serf. Ruinami opactwa opiekuje się teraz Historic Scotland. Można je zwiedzić całkowicie bezpłatnie. Pozostała nienaruszona część opactwa funkcjonuje jako kościół parafialny.



Kawiarnie i restauracje w Culross – gdzie warto zjeść?
Spacerując po Culross na pewno Waszą uwagę zwróci budynek The Red Lion Inn. Jego historia sięga XVI wieku kiedy to funkcjonował jako dom kupiecki. Jeśli macie ochotę na pyszne jedzenie i kufel piwa to wiecie gdzie szukać. Na tyłach znajduje się ogródek piwny.

Schowana tuż obok Culross Palace Bessie’s Cafe oferuje kawę i ciasta (także wegańskie i wegetariańskie). Posiłki domowej roboty z pewnością przypadną Wam do gustu.
Kawiarnia Biscuit Cafe to chyba nasz faworyt. Duży wybór posiłków (kanapki, sałatki czy zupa), kawa, herbata i pyszne ciasto… Warto wpaść jeśli dopadnie Was mały głód po zwiedzaniu miasteczka. W tym samym budynku znajduje się Culross Pottery Gallery, gdzie sprzedawane są rękodzieła lokalnych artysów.

Tuż przy głównym placu znajduje się kawiarnia The Admiral Cafe. Miejsce to może poszczycić się najlepszym położeniem w Culross. W okolicy znajdziecie przepiękne kolorowe domki i brukowane uliczki, które zabiorą Was w głąb miasteczka.
Zwiedzanie Culross śladem serialu Outlander
Ulica Tanhouse Brae to serialowa droga do domu Geillis Duncan. Miejsce to pojawia się wiele razy w pierwszym sezonie. Na potrzeby serialu domki zostały pomalowane na czarno. Kawałek dalej znajduje się budynek The Study, który posłużył jako Fasada domu Geillis Duncan. Mercat Cross był miejscem, w którym miała miejsce scena ukarania za kradzież młodego chłopca. Pamietacie stos ustawiony na placu przed procesem czarownic (Claire oraz Geillis)? Sceny te także zostały nagrane na Mercat Cross.
Jeden z budynków w Culross posłużył także jako dom Laoghaire w 4 sezonie. To tam Bree pracowała w ogrodzie z Joanie, córką Laoghaire. Najważniejszym serialowym miejscem w miasteczku jest Culross Palace, którego wnętrze wykorzystano z wielu scenach, między innymi jako sypialnia Jamiego oraz Claire. Ogrody znajdujące się na tyłach pałacu wykorzystano podczas ujęć ogrodów Castle Leoch.
Legenda powstania Culross
Legenda głosi, że kiedy brytyjska księżniczka Teneu, córka króla Lothian, zaszła w ciążę przed ślubem, jej rodzina zrzuciła ją z urwiska. Przeżyła ona upadek i trafiła na bezzałogową łódź. Wiedziała, że nie ma domu, do którego mogłaby wrócic, więc przepłynęła ona zatokę Firth of Forth i wylądowała w Culross, gdzie zaopiekował się nią Świety Serf. Został on przybranym ojcem jej syna, Świętego Mungo. W późniejszych czasach założył on miasto Glasgow i został jego patronem.
Jak rozwijało się Culross na przełomie lat?
Culross w XVI i XVII wieku było ośrodkiem przemysłu węglowego. W Culross powstała pierwsza na świecie kopalnia węgla pod powierzchnią morza. Wtedy też nastąpił największy rozwój miasteczka. W późniejszych czasach miasteczko stało się największym producentem soli w Szkocji.
Rola Culross jako portu miała swój kres w XVIII wieku, a do czasów wiktoriańskich stało się miastem duchów. Port został zasypany, a morze odcięte przez linię kolejową przybrzeżną w drugiej połowie XIX wieku.
W latach 30. XX wieku Culross znalazło się pod opieką National Trust for Scotland. Wkład pracy pozwolił na przywrócenie wielu historycznych budynków w okolicy do postaci, w której aktualnie możemy je podziwiać. Trzeba przyznać, że w mnóstwo włożonej pracy przyniosło efekty. Miasteczko prezentuje się niesamowicie!
Zwiedzanie Culross – informacje praktyczne
Jeśli macie zamiar przyjechać samochodem do Culross to z pewnością zastanawiacie się gdzie można zaparkować samochód. Dość spory parking znajduje się tutaj – lokalizacja dla Google Maps.


Miejsca z serialu Outlander w okolicy
W niedalekiej okolicy od Culross można odwiedzić więcej miejsc znanych z serialu Outlander. Pobliskie Falkland to dobrze znane widzom Inverness. Aberdour Castle w serialu posłużył jako Sainte Anne de Beaupré Monastery. Znajdujący sie po drugiej stronie zatoki Blackness Castle znany jako Fort William. Kolejne ciekawe miejsce to zamek Mindhope Castle znany także jako Lallybroch. Fanów serialu z pewnością zainteresuje także pałacu Linlithgow (więzienie Wentworth).
Pozostałe miejsca:
- Hopetoun House
- Bo’ness & Kinneil Railway
- Doune Castle (Castle Leoch)
Mamy nadzieję, że podobał Wam się nasz wpis dotyczący Culross. Miłego dnia!
Uwielbiamy serial Outlander!